Aptomat, MCB, MCCB là gì? phân loại và cách đấu lắp Át tô mát
Aptomat, MCB, MCCB là gì? phân loại Át tô mát
Át tô mát, MCB, MCCB là gì?
Aptomat là một loại khí cụ điện dùng để đóng ngắt dòng điện nhằm bảo vệ thiết bị điện do sự cố quá tải ngắn mạch hoặc sụt áp… còn thường gọi là cầu giao điện tự động, át tô mát còn được gọi ngắn gọn là Át hoặc áp. Trong tiếng Anh là Circuit Breaker viết tắt là CB. Aptomat có chức năng bảo vệ quá tải và ngắn mạch trong các hệ thống điện. Một số dòng Atomat có thêm chức năng bảo vệ chống rò được gọi là aptomat chống rò hay còn gọi là át tô mát chống giật.
Phân loại Aptomat, MCB, MCCB:
1. theo cấu tạo:
– Aptomat tép ký hiệu là MCB, viết tắt của tên tiếng anh Miniature Circuit Breaker. Chức năng bảo vệ quá tải và ngắn mạch.
– Aptomat khối ký hiệu là MCCB viết tắt của tên tiếng anh Moulded Case Circuit Breaker. Chức năng bảo vệ quá tải và ngắn mạch.
2. theo chức năng:
– Aptomat thường: MCB, MCCB
– Aptomat chống rò: RCCB aptomat chống dòng rò dạng tép, RCBO aptomat chống dòng rò và bảo vệ quá tải dạng tép, ELCB aptomat chống dòng rò và bảo vệ quá tải dạng khối.
3. theo số pha:
– Aptomat CB điện 1 pha
– Aptomat CB điện 1 pha
– Aptomat CB điện 2 pha
– Aptomat CB điện 3 pha
– Aptomat CB điện 4 pha
4. Phân loại theo dòng ngắt:
– Dòng ngắt thấp: thường dùng trong điện dân dụng.
– Dòng ngắt tiêu chuẩn: dùng trong điện công nghiệp.
– Dòng ngắt cao áp: dùng trong điện công nghiệp và một số trường hợp đặc biệt.
5. Phân loại theo khả năng chỉnh dòng:
– Aptomat có dòng định mức không đổi.
– Aptomat chỉnh dòng định mức.
Cấu tạo của Aptomat, MCB, MCCB:
Aptomat còn gọi là MCB hay MCCB thường được chế tạo có hai cấp tiếp điểm (tiếp điểm chính và hồ quang) hoặc ba tiếp điểm (chính, phụ, hồ quang).
Khi đóng mạch, tiếp điểm hồ quang đóng trước, tiếp theo là tiếp điểm phụ, sau cùng là tiếp điểm chính. Khi cắt mạch thì ngược lại. Như vậy hồ quang chỉ cháy trên tiếp điểm hồ quang, do đó bảo vệ được tiếp điểm chính để dẫn điện. Dùng thêm tiếp điểm phụ để tránh hồ quang cháy lan vào làm hư hại tiếp điểm chính.
Nguyên lý hoạt động của Aptomat, cầu giao điện tự động MCB, MCCB:
Ở trạng thái bình thường sau khi đóng điện, Aptomat được giữ ở trạng thái đóng tiếp điểm nhờ móc 2 khớp với móc 3 cùng một cụm tiếp điểm động. Bật Aptomat ở trạng thái ON, với dòng điện định mức nam châm điện 5 và phần ứng 4 không hút.
Khi mạch điện quá tải hay ngắn mạch, lực hút điện từ ở nam châm điện 5 sẽ hút phần ứng 4 xuống làm bật nhả móc 3, móc 5 được thả tự do, lò xo 1 được thả lỏng, kết quả các tiếp điểm của Aptomat được mở ra, mạch điện bị ngắt.
Ký hiệu trên Aptomat, CB:
– In: Dòng điện định mức.
– IR: Dòng điện được chỉnh trong phạm vi cho phép.
– Ue: Điện áp làm việc định mức.
– Icu: Dòng cắt ngắn mạch là khả năng chịu đựng dòng điện lớn nhất của tiếp điểm trong 1 giây.
– Icw: Khả năng chịu dòng ngắn mạch trong 1 đơn vị thời gian.
– Ics: khả năng cắt thực tế khi xảy ra sự cố của thiết bị. Khả năng này phụ thuộc vào từng nhà sản xuất do công nghệ chế tạo khác nhau.
– AT: Dòng điện tác động.
– AF: Dòng điện khung.
– Characteritic cuver: là đường cong bảo vệ của CB. Đây là thông số quan trọng, quyết định việc đặt CB ở vị trí nào trong hệ thống điện.
– Mechanical/electrical endurace: Số lần đóng ngắt cơ học.
Các loại Aptomat (MCB, MCCB) thông dụng sử dụng trong điện dân dụng và công nghiệp:
+ Aptomat MCB Mitsubishi Át tép Mitsubishi
+ Aptomat MCCB Mitsubishi Át khối Mitsubishi
+ Aptomat MCB LS Át tép LS
+ Aptomat MCCB LS Át khối LS
+ Aptomat MCB Schneider Át tép Schneider
+ Aptomat MCCB Schneider Át khối Schneider
+ Aptomat MCB Panasonic, Át tép panasonic
+ Aptomat MCCB Panasonic, Át khối panasonic
Hướng dẫn cách đấu lắp Aptomat CB, MCB, MCCB điện an toàn
Những lưu ý khi đấu lắp át tô mát, CB, MCB, MCCB
Trong quá trình lắp đặt aptomat không nên thi công ở có độ ẩm cao hoặc bị ướt. Nếu sử dụng ở bình nước nóng thì nên đặt CB ở ngoài. Phải kiểm tra trước khi sử dụng, và kiểm tra lại định kỳ thường xuyên. Khi lắp đặt CB điện, phía trên là điện vào, phía dưới là điện áp ra, nếu đấu ngược sẽ chết CB điện ngay khi có dòng dò.
- Ngắt nguồn điện và hệ thống điện
- Bắt vít CB vào vị trí trong tủ điện, bảng điện, lưu ý nên có nắp đậy hoặc hộp điện để bảo vệ.
- Đấu dây vào aptomat:
- Hai dây quan trọng nhất là dây nóng và dây lạnh. Dây nóng đấu với đầu L ở trên của CB còn dây âm đấu với đầu N bên dưới.
- Khi đấu dây điện vào Át thì nguồn AC được gắn vào đầu line, đầu ra thì gắn với phụ tải vào các cọc load.
Ngày nay để đảm bảo an toàn điện cũng như tạo sự thẩm mỹ, trong công tác thi công đấu lắp aptomat chúng ta nên sử dụng các loại đầu cos dây điện cho CB
Sau đây là một số loại đầu cos thông dụng trong đấu lắp điện dân dụng trong gia đình cũng như điện công nghiệp:
